ใจความสำคัญของการถ่ายรูปคือการเล่าเรื่องราวของมันออกมาอย่างมีความหมายและสวยงาม เพื่อเป็นหลักฐานความทรงจำอันล้ำค่าที่จะอยู่กับคุณไปชั่วชีวิต การเก็บภาพเรื่องราวเหล่านั้นด้วยมุมมองต่าง ๆ ที่เหมาะสมจะช่วยให้เรื่องราวของคุณถูกแสดงออกมาผ่านรูปได้อย่างน่าจดจำ การจะถ่ายรูปให้สวยและเล่าเรื่องได้นั้นจะทำให้ภาพของคุณสื่อสารเรื่องราวได้ด้วยตัวของมันเอง และมุมกล้องต่าง ๆ จะช่วยขยายความรูปภาพนั้นให้ทรงพลังยิ่งขึ้นไปได้อีก เราจึงจะพาท่านมารู้จักวิธีถ่ายรูปให้สวยและเล่าเรื่องได้ด้วยมุมกล้อง 12 ประเภท
จะถ่ายรูปให้สวยได้ยังไง
ปัจจัยในการถ่ายภาพออกมาให้ดูสวยนั้นมาจากหลายปัจจัยด้วยกันไม่ว่าจะเป็น แนวคิดในการถ่ายรูป การจัดวางองค์ประกอบ มุมกล้องที่ใช้ แสงที่เหมาะสม สีที่สื่ออารมณ์ หรือแม้กระทั่งการตั้งค่ากล้อง เพื่อให้ได้ภาพถ่ายอย่างที่ต้องการ
มุมกล้องคืออะไร
มุมกล้อง หรือ Camera Angle คือระดับองศาที่เล็งไปหาตัววัตถุ และมักจะใช้ร่วมกับระยะกล้องต่าง ๆ ที่เรียกว่า ขนาดภาพ หรือ Shot Size ที่เล่าถึงความใกล้ไกลของภาพ ซึ่งโดยทั่วไปจะเข้าใจร่วมกันเป็นมุมกล้องแบบต่าง ๆ
ความสำคัญของการใช้มุมกล้อง
การใช้มุมกล้องจะช่วยสื่อสารความรู้สึก บรรยากาศ หรือเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น ซึ่งแต่ละมุมกล้องจะแสดงถึงการสื่อสารที่แตกต่างกันออกไป หากเราต้องการที่จะสื่อถึงสิ่งต่าง ๆ ไม่ว่าจะความสวยงาม ความประทับใจ เรื่องราวในชีวิต การรู้จักมุมกล้องจะช่วยให้เราเก็บภาพและสื่อสารสิ่งต่าง ๆ เหล่านั้นได้ดียิ่งขึ้น
มุมกล้องต่าง ๆ
มุมกล้องที่เราจะพาไปรู้จักนั้นขอแยกเป็น 2 ประเภทหลัก ๆ คือ มุมระดับ และ มุมระยะ
มุมระดับจะช่วยสื่อสารถึงความสมดุลหนักเบาของรูปภาพ และมุมระยะจะช่วยเรื่องเนื้อหาของสิ่งที่จะโฟกัส และแบ่งเป็น 12 ประเภทย่อยคือ
มุมระดับสายตา (Eye-Angle Shot, Normal Angle Shot)
คือมุมที่ตั้งตรงกับระดับสายตาหรือจุดสนใจของตัววัตถุ ให้ความเป็นธรรมชาติ เพราะเป็นมุมมองที่กลมกลืนไปกับมุมมองที่คนเรามองโดยปกติ
มุมระดับสูง (High Angle)
คือมุมที่ตั้งสูงกว่าวัตถุแล้วหันลงมาที่วัตถุ ทำให้วัตถุนั้นดูเล็กและอ่อนแอลง
มุมระดับต่ำ (Low Angle)
คือมุมที่ตั้งต่ำกว่าตัววัตถุแล้วหันขึ้นไปที่วัตถุ ทำให้วัตถุนั้นดูใหญ่ขึ้น มีพลัง มีอำนาจมากขึ้น
มุมจากฟ้า (Bird-Eye View)
คือมุมมองจากท้องฟ้าสู่พื้นดิน ทำให้เห็นโครงสร้างของสิ่งต่าง ๆ แวดล้อมรอบตัวของวัตถุเพื่อนำเสนอเรื่องราวของสถานที่ และยังสื่อถึงอารมณ์โดยภาพรวมของสถานที่นั้นได้อีกด้วย
มุมจากพื้น (Warm-Eye View)
คือมุมมองจากพื้นดินสู่ท้องฟ้า ทำให้ทุกอย่างดูสูง อลังการ ดูมีพลังอำนาจ
มุมเหนือหัว (Overhead Shot)
คือมุมที่อยู่เหนือศีรษะของตัววัตถุแล้วหันลงไปที่วัตถุ ทำให้ภาพดูมีความเรียบง่ายขึ้น
มุมระยะไกลมาก (Extreme long shot)
คือมุมที่อยู่ห่างจากตัววัตถุมากและมีสัดส่วนของวัตถุอยู่ในภาพเพียงเล็กน้อย ทำให้เห็นถึงบรรยากาศรอบข้าง สถานที่ที่วัตถุอยู่ และแสดงความยิ่งใหญ่ของสถานที่นั้น ๆ
มุมระยะไกล (Long Shot, Full shot)
คือมุมที่อยู่ห่างจากวัตถุระยะที่เห็นเต็มทั้งตัว ทำให้เก็บรายละเอียดของวัตถุได้ แล้วยังสามารถเก็บส่วนหนึ่งของบรรยากาศรอบข้างได้อีกด้วย
มุมระยะกลาง (Medium Shot)
คือมุมที่เห็นตั้งแต่กลางลำตัวของวัตถุขึ้นไป ทำให้โฟกัสหลักอยู่ที่ตัววัตถุและเห็นรายละเอียดของชิ้นส่วนต่าง ๆ บนตัววัตถุมากยิ่งขึ้น เช่นเสื้อผ้า หน้า ผม
มุมระยะใกล้ (Close-Up)
คือมุมที่โฟกัสที่ส่วนหัวของตัววัตถุ ทำให้เห็นการแสดงอารมณ์ต่าง ๆ ออกมาอย่างชัดเจน เพิ่มความเข้มข้นในการแสดงอารมณ์ได้ดี
มุมระยะใกล้มาก (Extreme Close-up)
คือมุมที่โฟกัสที่จุดเฉพาะเล็ก ๆ จุดหนึ่งของวัตถุเป็นหลัก ทำให้เห็นการกระทำหรืออารมณ์ที่เข้มข้นยิ่งขึ้นของตัววัตถุ
มุมมองบุคคล (Point of View)
คือมุมที่ถ่ายเหมือนเป็นมุมมองจากสายตาของวัตถุ ให้มุมมองแปลกใหม่เสมือนเป็นมุมมองของสิ่งต่าง ๆ
วิธีการถ่ายและเรื่องราวที่สื่อในแต่ละมุมกล้อง
มุมระดับสายตา ตั้งกล้องให้อยู่ในระดับเดียวกับวัตถุ
การถ่ายภาพด้วยมุมระดับสายตาจะช่วยให้เห็นจุดโฟกัสได้ง่าย ทำให้สื่อถึงสิ่งสิ่งนั้นออกมาได้อย่างตรงไปตรงมา และมุมนี้ทำให้เห็นทั้งพื้นดินและท้องฟ้าหรือสิ่งที่อยู่ต่ำและสูงกว่าจุดโฟกัส ทำให้เราเล่าเรื่องราวของสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างครบถ้วน เมื่อต้องการให้ภาพดูสวยอย่างเป็นธรรมชาติเหมือนมุมมองที่เรามองสิ่งต่าง ๆ ตามปกติ มุมกล้องนี้ช่วยได้
มุมระดับสูง ตั้งกล้องให้อยู่สูงกว่าวัตถุแล้วหันลงมาที่วัตถุ
การถ่ายภาพด้วยมุมระดับสูงจะแสดงให้เห็นพื้นหรือส่วนที่ต่ำกว่าจุดโฟกัสเป็นส่วนมาก ทำให้เห็นถึงพื้นของวัตถุว่ามีความมั่นคงมากแค่ไหน มุมนี้จะช่วยเล่าถึงความมั่นคงของรูป การหดเล็กลง ความอ่อนแอของตัววัตถุ แต่จะให้เห็นความยิ่งใหญ่ ความแข็งแรงของพื้น เมื่อต้องการให้ภาพดูเศร้า ไม่มีทางออก ยังไม่ถึงจุดหมาย หรือเส้นทางข้างหน้ายังอีกไกล การถ่ายมุมนี้ทำให้วัตถุดูตัวเล็กลงและห่างไกลจากท้องฟ้าจึงทำให้สื่อชัดเจนขึ้นและภาพดูเศร้ามากขึ้น
มุมระดับต่ำ ตั้งกล้องให้อยู่ต่ำกว่าวัตถุแล้วหันไปที่วัตถุ
การถ่ายภาพด้วยมุมระดับต่ำจะทำให้ภาพโฟกัสไปที่ส่วนของท้องฟ้า ช่วยสื่อถึงสิ่งที่อยู่สูงขึ้นไป ทำให้ภาพที่ออกมาดูเป็นการขยายออก แข็งแรง อารมณ์ดี ยิ่งใหญ่ โอ่อ่า มีอำนาจที่ตัวของวัตถุ ส่วนของท้องฟ้าจะใกล้ชิดและสามารถไขว่คว้าได้ เมื่อต้องการสื่อถึงความสำเร็จ การไปถึงจุดหมาย การบรรลุสิ่งที่ต้องการ ภาพมุมนี้จะช่วยสื่อได้มากขึ้นและทำให้ภาพสวยขึ้นได้
มุมจากฟ้า ตั้งกล้องขึ้นไปบนที่สูงแล้วหันลงมาที่พื้น
การถ่ายภาพด้วยมุมจากฟ้าจะทำให้วัตถุดูเล็กแต่แสดงถึงความยิ่งใหญ่ของตัวพื้นหรือสถานที่ได้เป็นอย่างมาก ทำให้เราเห็นสภาพแวดล้อมที่อยู่รอบตัวของวัตถุได้เป็นอย่างดี มุมนี้ใช้เพื่อเน้นเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับสภาพแวดล้อมโดยเฉพาะเลย และถ้าหากต้องการให้ภาพมุมนี้สวยมากขึ้น เราต้องดูที่สภาพแวดล้อมแล้วให้จุดที่มีเรื่องราวนั้นมีพื้นที่มากหรือตั้งอยู่จุดกึ่งกลางของภาพ
มุมจากพื้น ตั้งกล้องให้อยู่ที่พื้นแล้วหันขึ้นไปบนฟ้า
การถ่ายด้วยมุมจากพื้นจะเห็นท้องฟ้าหรือสิ่งที่อยู่ด้านบนเป็นหลักทำให้วัตถุดูเหมือนมีความสูงมากเหมือนเป็นสิ่งที่เอื้อมไปได้ถึงท้องฟ้า มุมนี้ใช้เพื่อเล่าเรื่องราวของความห่างไกล สิ่งที่อยู่ไกลออกไป เป้าหมาย หรืออะไรที่เราเห็นอยู่บนท้องฟ้า แล้วยังช่วยให้ภาพเราดูมีความโล่ง สบายตา และจะสวยที่สุดเมื่อนำจุดสนใจไปอยู่ตรงกลาง
มุมเหนือหัว ตั้งกล้องให้อยู่เหนือตัววัตถุแล้วหันไปที่วัตถุ
การถ่ายด้วยมุมเหนือหัวจะทำให้เห็นวัตถุระนาบไปกับพื้น และยังมองเห็นได้อย่างชัดเจน ทำให้เกิดความเรียบง่ายและไม่ซับซ้อน มุมนี้ใช้เพื่อสร้างความเรียบง่ายและสวยงามให้กับสิ่งต่าง ๆ และนำเสนอสิ่งที่ซ่อนอยู่ภายในได้อย่างลึกซึ้ง การทำภาพให้สมดุลหรือตั้งจุดโฟกัสไว้ตรงกึ่งกลางจะทำให้มุมนี้ดูสวยขึ้นไปอีกมากเลยทีเดียว
มุมระยะไกลมาก ตั้งกล้องไว้ห่างจากวัตถุมาก
การถ่ายด้วยมุมระยะไกลมากทำให้วัตถุดูเล็กและสภาพแวดล้อมดูกว้างใหญ่มากขึ้น ทำให้เห็นการเปรียบเทียบขนาดได้ชัดเจน เห็นถึงความใหญ่โตของสิ่งรอบข้างได้เป็นอย่างดี ซึ่งโฟกัสที่การนำเสนอความยิ่งใหญ่ของสิ่งต่าง ๆ นอกตัวของวัตถุ การถ่ายให้ตัววัตถุห่างออกไปจนดูเล็ก และมีฉากหลังเป็นสิ่งที่กว้างหรือใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นเมือง ภูเขา หรือท้องฟ้า ก็ทำให้สิ่งเหล่านั้นดูยิ่งใหญ่ขึ้นไปอีกได้ เกิดเป็นการเปรียบเทียบจนเห็นถึงความต่างได้อย่างชัดเจน ซึ่งสร้างผลกระทบทางอารมณ์ได้เป็นอย่างดี
มุมระยะไกล ตั้งกล้องไว้ในระยะที่เห็นวัตถุทั้งตัว
การถ่ายด้วยมุมระยะไกลจะช่วยให้เห็นวัตถุได้เต็มตัวและยังคงเก็บรายละเอียดของตัววัตถุอยู่ ทำให้เราเห็นภาพความสวยงามของวัตถุได้อย่างเต็มที่และเห็นการกระทำได้อย่างครบถ้วน เราจึงเห็นเรื่องราวของสิ่งที่วัตถุต้องการจะสื่อทางร่างกายได้อย่างเต็มที่ มุมนี้จะเหมาะกับการแบ่งสัดส่วนให้มีพื้นที่ว่างอยู่ในภาพโดยเฉพาะในจุดสนใจของวัตถุเพื่อไม่ให้ตัววัตถุถูกสิ่งรอบข้างรบกวนและยังคงเป็นจุดเด่นของภาพอยู่
มุมระยะกลาง ตั้งกล้องไว้ให้ห่างจากวัตถุในระยะพอที่จะเห็นครึ่งบนของวัตถุได้
การถ่ายภาพด้วยมุมระยะกลางทำให้เห็นรายละเอียดของวัตถุในจุดที่เป็นจุดสนใจได้มากขึ้น แต่ก็ยังสามารถสื่อสารได้ว่าวัตถุนั้นกำลังอยู่ในสภาพแวดล้อมแบบไหน ทำให้สภาพแวดล้อมยังคงสามารถส่งเสริมความโดดเด่นให้กับตัววัตถุได้ ตัววัตถุจึงสามารถเล่าเรื่องราวความรู้สึกต่อสิ่งต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี การถ่ายโดยเน้นให้สภาพแวดล้อมมีความสัมพันธ์ไปในทางเดียวกันกับตัววัตถุอย่างมีสีโทนเดียวกันแต่ตัววัตถุเข้มกว่าหรือมีลวดลายที่สื่อถึงกัน จะช่วยให้วัตถุดูเด่นมากยิ่งขึ้น
มุมระยะใกล้ ตั้งกล้องให้ใกล้จนเห็นระดับหัวหรือจุดสนใจของวัตถุ
การถ่ายด้วยมุมระยะใกล้ทำให้เห็นการแสดงอารมณ์ความรู้สึกที่ลึกซึ้งแต่ยังคงเหลือพื้นที่ให้ฉากได้เข้ามาสื่อสารเป็นนัยว่ามีบางอย่างอยู่ด้วย มุมนี้สื่อความรู้สึกออกไปได้ถึงบางอย่างที่คนดูไม่อาจรู้ได้ว่ามันคืออะไรเกิดเป็นความรู้สึกลึกลับไปในตัว เป็นการเล่าเรื่องราวถึงความรู้สึกภายในที่ส่งออกมา มุมนี้จะช่วยให้สภาพแวดล้อมดูเบลอขึ้นซึ่งส่งผลให้ความเด่นชัดของวัตถุมากขึ้น และจะเน้นโฟกัสไปที่การเห็นความรู้สึกทางใบหน้า ส่วนประกอบอื่น ๆ ในรูปจึงมีความสำคัญน้อยลง แต่ยังคงสามารถส่งเสริมความเป็นวัตถุของตัววัตถุนั้นได้ จึงเหมาะสมกับการถ่ายเพื่อสื่ออารมณ์เป็นหลัก และสิ่งรอบข้างก็ใช้เพื่อเสริมอารมณ์เหล่านั้น
มุมระยะใกล้มาก ตั้งกล้องให้ใกล้กับจุดสนใจของวัตถุอย่างเฉพาะเจาะจง
มุมระยะใกล้มากทำให้เห็นรายละเอียดที่เฉพาะเจาะจงของวัตถุได้เป็นอย่างดี เป็นการสื่อสารที่เน้นให้เห็นรายละเอียดพื้นผิวโดยไม่ต้องรู้ว่าตัววัตถุนั้นรูปร่างเป็นยังไง มุมนี้จะเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับสิ่งที่เกิดขึ้นกับพื้นผิว ความเป็นจริง สิ่งที่ไม่สามารถเห็นได้โดยปกติ หรือสิ่งที่อยู่ภายในเปิดเผยออกมา ซึ่งสื่อออกมาได้อย่างสวยงามเหมือนโลกอีกใบที่มีอยู่แต่เราไม่เคยสังเกต มุมนี้ถ่ายออกมาได้สวยโดยธรรมชาติอยู่แล้ว หากภาพนั้นไม่เบลอ เพราะมันมีความลึกลับของมันอยู่ และรายละเอียดของพื้นผิวก็ช่วยส่งเสริมความรู้สึกให้เข้มข้นมากขึ้นไปอีกด้วย
มุมมองบุคคล ตั้งกล้องไว้เหมือนเป็นมุมมองของสิ่งหนึ่งที่กำลังมองออกไปอยู่ มักจะให้เห็นชิ้นส่วนร่างกาย หรือเห็นการกระทำที่เกิดขึ้นกับจุดตั้งกล้อง
มุมมองบุคคลทำให้ภาพที่ออกมาเหมือนเรากำลังมองสิ่งต่าง ๆ ด้วยมุมมองของบุคคลหนึ่งอยู่ สิ่งที่อยู่ในภาพจึงเหมือนเป็นสิ่งที่สามารถจับต้องได้จริง มุมนี้ก็สามารถเล่าเรื่องได้ในมุมมองของสิ่งต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นสัตว์หรือสิ่งของ เล่าถึงสิ่งต่าง ๆ ในมุมมองที่แตกต่าง การนำชิ้นส่วนของวัตถุเข้าไปเป็นส่วนประกอบหนึ่งของภาพจะสื่อถึงมุมนี้ได้ดีขึ้น
ตัวอย่างการใช้งานมุมกล้อง
การใช้งานมุมกล้องจะใช้โดยการผสมผสานระหว่างมุมระดับและมุมระยะเข้าด้วยกัน
ภาพนี้ใช้มุมระดับสูง + มุมระยะไกล ให้เห็นเด็กได้อย่างเต็มตัวและเห็นสิ่งที่เกิดขึ้นกับเด็กที่หันหน้ามาทางนี้ซึ่งเป็นวัตถุหลักในภาพของเรา มุมระยะสูงทำให้เด็กดูอ่อนแอ ไร้ทางสู้ ขัดขืนไม่ได้ ต้องทำตามแม่ซึ่งเป็นสภาพแวดล้อมที่พาไปสักที่อย่างไม่เต็มใจ จากการหดเล็กลงด้วยมุมกล้อง เด็กน้อยที่สื่อถึงความไร้พละกำลังอยู่แล้วก็จะยิ่งไร้พละกำลังยิ่งไปอีก และมุมระยะไกลยังช่วยให้เห็นถึงความอ่อนแอของเด็กในภาพได้อย่างเต็มที่เมื่อเปรียบเทียบกับขนาดตัวของแม่
ภาพนี้ใช้มุมระดับต่ำ + มุมระยะไกล เพราะวัตถุในที่นี้คือโคนไอศกรีมที่มีดอกไม้เป็นเหมือนหัว ซึ่งในระยะนี้มองไม่ค่อยเห็นรายละเอียดของวัตถุมากนัก และมองเห็นสภาพแวดล้อมได้ดีจึงจัดเป็นมุมระยะไกล และมุมระดับต่ำช่วยส่งเสริมความหมายให้กับภาพนี้ในมุมมองของความสุข สีสันที่สดใสและดอกไม้นั้นให้ความรู้สึกในเชิงบวกมุมระดับต่ำจะช่วยขยายออกความรู้สึกนั้นออกมา เป็นการขยายความสดใสให้กับดอกไม้ที่เป็นจุดเด่นของภาพยิ่งขึ้นไปอีก
สรุป
มุมกล้องเป็นส่วนหนึ่งของการเล่าเรื่องราวเพื่อที่จะสื่อสารสิ่งต่าง ๆ ในมุมมองต่าง ๆ ให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น การนำไปปรับใช้ในสถานการณ์ต่าง ๆ จะช่วยให้คุณเล่าเรื่องราวได้น่าสนใจและพิเศษยิ่งขึ้น ลองใช้เวลาสำรวจสิ่งต่าง ๆ ในมุมต่าง ๆ และหามุมที่สวยงามและมีความหมายดูสิ คุณจะยิ่งเห็นความสวยงามของโลกในมุมใหม่ได้ดียิ่งขึ้นกว่าเดิม
Comments